Nhà em có một mảnh đất rộng 120m2 do bố mẹ em để lại cho 2 anh em em. Bây giờ, anh em em đang có nhu cầu tách đổi thửa đất cho mỗi anh em một thửa. Do mặt tiền bé nên em phải ở ngoài còn em trai em thì ở trong. Vậy luật sư cho hỏi điều kiện để tách thửa là như thế nào? Việc bớt lại lối đi cho em trai em ở trong cần tối thiểu rộng bao nhiêu mét?
Trả lời:
* Cơ sở pháp lý:
– Luật đất đai 2013;
– Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật đất đai;
– Bộ luật dân sự 2015.
* Thứ nhất, về điều kiện tách thửa:
Luật đất đai 2013 quy định điều kiện để được tách thửa như sau:
– Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
– Đất không có tranh chấp
– Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án
– Trong thời hạn sử dụng đất
– Đáp ứng điều kiện về diện tích tối thiếu để tách thửa.
Khoản 31 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa như sau: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định diện tích tối thiểu được phép tách thửa đối với từng loại đất cho phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.”
Như vậy, khi tách thửa cần phải đáp ứng điều kiện về diện tích tối thiếu mà UBND cấp tỉnh nơi có đất quy định. Do bạn không nêu rõ địa chỉ căn nhà đó nên chúng tôi không thể chỉ ra được với diện tích nhà 120 m2 thì có được tách thửa đất hay không. Hiện tại ở Hà Nội, tùy thuộc vào vị trí đất thì diện tích tối thiểu khoảng từ 30 đến 40 m2.
* Thứ hai, về lối đi chung
Điều 254 BLDS 2015 quy định quyền về lối đi qua như sau:
1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.
Theo đó, pháp luật dân sự quy định khi chia, tách bất động sản thành nhiểu phần thì các chủ sở hữu phía ngoài phải dành lối đi cần thiết cho chủ sở hữu ở phía trong mà không có khoản đền bù. Hiện nay, theo Quy định của thành phố Hà Nội, chiều rộng tối thiểu của ngõ đi phải đủ từ 2 m trở lên.