Luật sư cho hỏi các trường hợp được tại ngoại theo quy định là như thế nào? Chị em đang nuôi con nhỏ được 2 tuổi, bị bắt về tội buôn bán trái phép chất ma túy thì có được tại ngoại không?
Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015
Tại ngoại là việc đối tượng đã có quyết định điều tra, khởi tố nhưng không bị tam giam. Pháp luật không đưa ra khái niệm, đồng thời không được quy định cụ thể nên điều kiện để được tại ngoại sẽ là điều kiện để bị can không bị áp dụng biện pháp tạm giam. Theo Điều 119 BLTTHS 2015, một người có thể được tại ngoại khi:
– Tội phạm không phải tội đặc biệt nghiêm trọng, rất nghiêm trọng;
– Nếu là tội nghiêm trọng, tội ít nghiêm trọng thì phải:
+ Không vi phạm biện pháp ngăn chặn khác: Cấm đi khỏi nơi cư trú, tạm hoãn xuất cảnh,…
+ Có nơi cư trú rõ ràng hoặc xác định được lý lịch của bị can rõ ràng;
+ Không phải bị bắt theo quyết định truy nã;
+ Không có dấu hiệu bỏ trốn;
+ Không có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này…
Như vậy, khi các cơ quan có thẩm quyền xét thấy mức độ của hành vi phạm tội chưa đến mức phải tạm giam và việc cho người này tại ngoại không gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử thì có thể xét cho người bị truy tố được tại ngoại.
Tuy nhiên, để được tại ngoại thì người bị khởi tố phải được bảo lĩnh hoặc đặt tiền để bảo đảm. Đây là 2 biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam.
Căn cứ Khoản 2 Điều 121 BLTTHS 2015, điều kiện để bảo lĩnh như sau:
“Cơ quan, tổ chức có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người của cơ quan, tổ chức mình. Cơ quan, tổ chức nhận bảo lĩnh phải có giấy cam đoan và có xác nhận của người đứng đầu cơ quan, tổ chức.
Cá nhân là người đủ 18 tuổi trở lên, nhân thân tốt, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, thu nhập ổn định và có điều kiện quản lý người được bảo lĩnh thì có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người thân thích của họ và trong trường hợp này thì ít nhất phải có 02 người. Cá nhân nhận bảo lĩnh phải làm giấy cam đoan có xác nhận của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập”.
Căn cứ Điều 122 BLTTHS 2015, đặt tiền để bảo đảm là biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam. Người thân thích của bị can có thể đặt tiền để bảo đảm cho người này được tại ngoại. Tuy nhiên, người thân thích cũng phải làm giấy cam đoan không để bị can vi phạm các nghĩa vụ trong thời gian được tại ngoại. Nếu bị can vi phạm thì số tiền đã đặt sẽ bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước và bị can sẽ bị tạm giam. Nếu người này chấp hành đầy đủ nghĩa vụ đã cam đoan thì số tiền này sẽ được trả lại.
Như vậy, nếu đủ điều kiện để được bảo lĩnh hoặc đặt tiền bảo đảm thì những đối tượng này có thể được tại ngoại.
Theo Khoản 4 Điều 119 BLTTHS 2015, đối với bị can, bị cáo là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, là người già yếu, người bị bệnh nặng mà có nơi cư trú và lý lịch rõ ràng thì không tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn khác, trừ các trường hợp:
“a) Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã;
b) Tiếp tục phạm tội;
c) Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm hoặc người thân thích của những người này;
d) Bị can, bị cáo về tội xâm phạm an ninh quốc gia và có đủ căn cứ xác định nếu không tạm giam đối với họ thì sẽ gây nguy hại đến an ninh quốc gia.”
Như vậy, trong trường hợp chị bạn đang nuôi con nhỏ được 2 tuổi, bị bắt về tội buôn bán trái phép chất ma túy thì được tại ngoại nếu có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng và không vi phạm các trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều 119 BLTTHS 2015. Đồng thời, để được tại ngoại, chị bạn phải được bảo lĩnh hoặc đặt tiền bảo đảm.
0974451886
Chỉ đường